Oman and Zanzibar Virtual Museum

Arab name:Taset al Khadda

Period: 1800-1880 (very similar including the inscriptions to the bowl described in ref 7 Berlin that was collected before 1876)

Origin: Oman Zanzibar, Iran or or maybe even Saudi Arabia Hidjaz (see ref 6)

The above illustration of a similar magic cup is from Zwemer Ref 1.

References:

1. Influence of Animism on Islam an account of popular superstitions by S.M. Zwemer (has worked in the Gulf and Oman) p 179 - p 185 contains detailed description and analysis of magic cups and a photo closely matching ours
2. Osgood in Notes of Travel or recollections of Majunga, Zanzibar Muscat etc. published in Salem (USA)  1854  page 29: "It is also a very common practice with the suahelis and Arabs to write sentences from the Koran upon the bottoms of drinking vessels and plates, and to drink the water used in washing them off, believing that it will cure many disorders. I have seen this done by persons of no ordinary intelligence"
3. Islamic metalwork from the Iranian world by Melikian- Chirvani page 291 (more refined design and much older)
4. Highlights of the Israel Museum collection: The Jews of Yemen p 26/27 fig 6 (but much more crudely design)
5. Arab-Islamic talismanic bowls are also discussed in Magic and Divination in the Early Islamic World edited by Emilie Savage-Smith (2004)
6. Volkerenkundig museum Leiden Inventory1973-78 Schaaltje voor zamzam-water Diameter  14 cm. "Koperen schaaltje uit het eind van de negentiende eeuw, dat in Mekka werd gebruikt voor het drinken van het heilige zamzam-water. Aan de rand hangt een bundel amuletten die het water een speciale betekenis geven. Aan de binnenzijde van het schaaltje zijn ingekraste Arabische letters. Van gelijke vorm (zonder amuletten) zijn de drinkbekers, waaruit men in de moskee zemzem-water te drinken krijgt. idem inventory" 1973-78a.
7. Tropenmuseum Amsterdam Inventory TM-941-35 diameter 13,5 cm height 4,5cm origin Arabian peninsula. Dated before 1934. Often purchased by pilgrims during the Hadj in Mekka until the Hadj in 1924-1925 when the Salafites started to exercise strict controls on the Haj. The Wahabites / Salafites were against any form of magic:  "Magische schalen van metaal met Arabische inscripties zijn bekend uit vele plaatsen in de islamitische wereld en werden zowel door soennieten als sjiieten gebruikt. De schalen zijn zo wijdverbreid omdat ze door pelgrims (hadji's) vaak als souvenir werden meegenomen uit de heilige steden Mekka en Medina. Deze schaal is voorzien van een binnenbakje. Aan de rand ervan zijn twintig gaatjes aangebracht, waarschijnlijk waren hier ooit metalen sleuteltjes aan bevestigd die voor extra werking van de schaal moesten zorgen. Aan de Arabische tekstpassages op de magische schalen werden genezende krachten toegeschreven. De schalen zijn veelal voorzien van Koranteksten en aanroepingen aan God of de vijf leden van de sji’itische heilige familie (Mohammed, Fatima, Ali, Hassan en Hussein). De Koranteksten die in de schaal zijn gegraveerd staan eveneens bekend om de bescherming die ze kunnen bieden tegen het kwaad. De schalen werden gebruikt om er water in te schenken dat na verloop van enige tijd de genezende kracht van de teksten in zich opnam, waarna het als geneeskrachtig middel te drinken was. Behalve de teksten is ook het materiaal waaruit de schaal is gemaakt, doorgaans messing, van belang voor de genezing. Aan metaal wordt een heilzame werking toegeschreven. In de oudere literatuur spreekt men ook wel van schrikschalen, omdat in de Arabische wereld de schalen werden gebruikt om de gevolgen van schrikreacties tegen te gaan (Mols 1993: 6). Deze term is een letterlijke vertaling van de Arabische termen ‘tasat al-khadda’ en ‘tasat ar-rajfa’. Het gebruik van magische schalen met heilige teksten kwam al ver voor de komst van de islam voor bij de joden en christenen in het Midden-Oosten. Als islamitisch gebruik dateert het uit de twaalfde eeuw. In de Osmaanse tijd (ca. 1299-1922) was het Arabisch schiereiland, de Hidjaz, het voornaamste productiecentrum voor dergelijke schalen. Snouck Hurgronje (1888) vermeldt de schaal bij de voorwerpen die in Mekka gemaakt werden. Vanuit de Hidjaz verspreidden de schalen zich over de islamitische wereld. Ze werden door pelgrims vaak als souvenir meegenomen uit de heilige steden Mekka en Medina, zoals deze schaal die vermoedelijk door een Indonesische pelgrim werd gekocht. Toen in de negentiende eeuw de pelgrimstocht naar Mekka een grote vlucht nam door verbeterde vervoersmogelijkheden, verspreidden de schalen zich in hoog tempo over de islamitische wereld. Op die manier introduceerden ze een lokale traditie tot in de verste uithoeken van de islamitische wereld, waaronder Indonesië (Shatanawi 2009: 100). Met de verovering van Mekka en Medina door de wahhabieten in 1924-1925 kwam de hadj, de pelgrimstocht, onder strikte controle van de nieuwe heersers te staan. De wahhabitische afkeer van alles wat met magie te maken heeft, zorgde er waarschijnlijk voor dat de verkoop van de schalen in Saoedi-Arabië tot een einde kwam (Shatanawi 2009: 100)"
8. Staatliche Museen zu Berlin, Preußischer Kulturbesitz, Ethnologisches Museum Ident.Nr. I B 184 From collection Julius Heinrich Petermann (before 1876) Höhe x Durchmesser: 5,3 x 16 cm Title: "Schale eines Derwisch" Persian. Description includes analysis of the engraved texts on the bowl. Inscriptions similar to ours.
9. Luitgaard Mols & Arnoud Vrolijk, Western Arabia in the Leiden collections, Leiden publications 2016 p80-81. Illustrates a crudely decorated brass magic bowl (diameter 14 cm) collected by the famous Dutch Arabist Snouck Hurgronje before 1887 in Mecca or Jeddah.These sort of drinking bowls were also bought as souvenirs in Mecca.  "They resembled the cups for Zamzam water  in the great Mosque of Mecca in the 1880's. the inside of the bowl was engraved with religious formulae. It was believed that by pouring water into the bowl, the beneficial qualities of the religious words were transferred to the liquid, and by drinking it, the verbal blessings could be internalised. Also the contact between the water and the iron strips attached to its rim was believed to increase the bowl's beneficial qualities"